Καλλωπισμός και κοσμήματα στην Αρχαία Ελλάδα

Προσφάτως αναφερθήκαμε στον καλλωπισμό προσώπου (μακιγιάζ) των αρχαίων Ελληνίδων. Όπως είδαμε οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν παράλληλα, στις επίσημες τελετές και συμπόσια, καλλωπισμό από στέφανους ανθών και φυσικά δεν πρέπει να αγνοούμε την πληθώρα κοσμημάτων που χρησιμοποιούσαν, κυρίως οι γυναίκες.

Σκοπός των κοσμημάτων ήταν και είναι το μεταλλικό (ή άλλο) χρωματικό καλλωπιστικό συμπλήρωμα της εμφάνισης του ατόμου.

Μας επιτρέπεται λοιπόν μια μικρή παρένθεση στα θέματα των χρωμάτων, για να αναφερθούμε στα κοσμήματα των αρχαίων Ελλήνων (τα οποία ούτως ή άλλως δεν είναι άμοιρα της προσθήκης χρώματος επί του ανθρώπου).

📷

Μεταφέρουμε και πάλι, από την ίδια παλιά εγκυκλοπαίδεια από την οποία αναφερθήκαμε στο μακιγιάζ των αρχαίων Ελληνίδων, όσα αναφέρονται σχετικά με τα κοσμήματά τους:

«Κατά την μυκηναϊκήν εποχήν ακόμη, ως έδειξαν τα ευρήματα των τάφων των Μυκηνών, είχαν οι βασιλείς και οι άρχοντες εγγλύφους δακτυλίους, χρυσούς μάλλον, σπανιώτερον δε αργυρούς και σιδηρούς ή λιθίνους. Εχρησιμοποίουν δε τούτους προς σφράγισην επιστολών και άλλων επισήμων εγγράφων.

📷

Τούτο εξηκολούθησε και την μετέπειτα εποχήν δια πάντα ελεύθερον άνδρα, βραδύτερον δε απέβη ο δακτύλιος καλλωπιστικός. Αι ψήφοι (πέτραι) εις πάσας τας εποχάς ήσαν εκ πολυτίμων λίθων, ως ίασπις, αμέθυστος, τοπάζιος, σαρδόνυξ κλπ. Και αν μεν η παράστασις ήτο γλυπτή ο δακτύλιος εκαλείτο ανάγλυφος, αν δε έκτυπος, έφερε το αυτό όνομα.

Ως ήτο φυσικόν, αι γυναίκες ήσαν εκείναι αι οποίαι εχρησιμοποίουν περισσότερα κοσμήματα και δακτυλίους λεπτούς χρυσούς ή εξ ελέφαντος, ή εξ ηλέκτρου, των οποίων πολλοί κατέληγον εις κεφαλήν όφεως.

📷

Περί δε τους βραχίονας και τους καρπούς εφόρουν τα ψέλια (βραχιόλια) τα οποία επειδή είχαν σχήμα οφειοειδές εκαλούντο όφεις ή δράκοντες.

📷

📷

Άνωθεν των σφυρών (αστραγάλων) εφόρουν όρμους καλουμένους χρυσάς πέδας, περισφύρια, πε- ρισκελίδας.

Περί τον τράχηλον ομοίως εφόρουν όρμους καλουμένους περιδέραια.

Τα δε ώτα τρυπούσαν, περιέβαλλαν δια κοσμη- μάτων, των ενωτίων ή ελλοβίων ή ελικτήρων. Τούτων αι μορφαί ήσαν ποικίλαι, παριστώσαι ζώα, πτηνά, μυθικά πρόσωπα κλπ.

📷

Άλλα κοσμήματα των γυναικών ήσαν και αι καρφίδες, τας οποίας εκάλουν πόρπας, περόνας, δια των οποίων εκούμβωναν τα ενδύματά τους, αλλά και τας τρίχας της κεφαλής εστερέωνον δια διαφόρων πορπών. Εις μερικάς μάλιστα εκ τούτων οι Αθηναίοι, ιδία της εποχής του Σόλωνος, έθεταν κεφαλήν τέττιγος (τζίτζικα) προς δήλωσιν ότι ήσαν αυτόχθονες, δι’ ο και η όλη πόρπη εκαλείτο τέττιξ.    

📷

Προς ωραιοτέραν τοποθέτησιν όλων των ανωτέρω γυναικείων κοσμημάτων, το κύριον όργανο απετέλει το κάτοπτρον (καθρέπτης), καλούμενον και ένοπτρον ή έσοπτρον επειδή ένεκα της κατασκευής του ηδύνατο ο κατοπτρισμός να γίνεται και έσωθεν και έξωθεν.

📷

📷

Πάντα τα κοσμήματα των αι γυναίκες ετοποθέτουν εντός μικρού κυβωτίου, της πυξίδος.»

📷

📷

📷

https://xromata.com/?p=4327

1. Ο θησαυρός του Πριάμου

https://greekculturesite.wordpress.com/2017/03/11/το-ελληνικο-κοσμημα-απο-τα-βαθη-των-αιω/

ΜΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΟΣΜΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

ΑΝΑΣΥΝΘΕΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΧΡΥΣΟΧΟΙΑΣ ΤΗΣ ΜΥΚΗΝΑΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Μελέτη κοσμημάτων του Ταφικού Κύκλου Α των Μυκηνών (16ος αι. π.Χ.) διεξάγεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος για την ανασύνθεση τεχνικών χρυσοχοίας της Ύστερης Εποχής του Χαλκού (16ος -12ος αι. π.Χ.). Υπεύθυνοι του προγράμματος είναι οι επιμελητές αρχαιοτήτων Δρ. Ελένη Κωνσταντινίδη-Συβρίδη (ΕΑΜ) και Δρ. Νίκος Παπαδημητρίου (ΜΚΤ), ενώ καθοριστική είναι η συμμετοχή του χρυσοχόου και ερευνητή κοσμήματος κ. Άκη Γκούμα.

📷

ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ ΣΤΡΑΤΑΚΗ ΒΑΛΕΝΤΙΝΑ