(ύφασμα) λεπτό διάτρητο πλέγμα από λινή, μεταξωτή ή βαμβακερή κλωστή
Η δαντέλα είναι ένα διάτρητο πλέγμα από λεπτές κλωστές, διαταγμένες σε διάφορα κοσμητικά σχέδια που επαναλαμβάνονται.
Συνήθως έχει το σχήμα ταινίας και η μια της πλευρά τελειώνει σε γλώσσες σαν κύμα, χρησιμοποιείται σαν τελείωμα ή κόσμημα ρούχων.
Η δαντέλα είναι πλέγμα υφαντό, ειδικής μορφής.
Πλέκεται με βάση καθορισμένη τεχνική μέθοδο. Στην εκτέλεση χρησιμοποιείται βελόνα με στρογγυλή αιχμή, αγκυροβελόνα (βελονάκι), κερκίδα (σαΐτα) ή περιστρεφόμενο υφαντικό ιστό. Κατασκευάζονται από νήμα λινό, βαμβακερό ή μάλλινο, ανάλογα με το είδος και την ποιότητα της δαντέλας.
Οι δαντέλες αρχικά κατασκευάζονταν με διάκενα, που σχηματίζονταν με τη αφαίρεση νημάτων ή πάνω σε αμοργινό ύφασμα (τούλι) ή πάνω σε πλέγμα λινού και μεταξωτού υφάσματος.
Κατόπιν κατασκευάζονταν δαντέλες πιο σύνθετες με δύο κερκίδες (σαΐτες) και βελονάκι πλεγμένες με κόμπους συνδεδεμένους μεταξύ τους, που σχημάτιζαν διάφορα σχέδια.
Έπειτα εμφανίστηκαν οι δαντέλες που πλέκονταν με απλή βελόνα.
Αυτές κατασκευάζονται πάνω σε χαρτί περγαμηνής, όπου έχουν σχεδιαστεί διάφορες παραστάσεις, με λινό νήμα.
Στην αρχή κεντιέται με βελόνα το περίγραμμα των σχεδίων και πάνω σ' αυτό συνδέονται διαδοχικά οι κόμποι της δαντέλας.
Οι δαντέλες που κατασκευάζονται με κοινή βελόνα είναι οι καλύτερες, όπως η δαντέλα της Βενετίας. Παραλλαγές της δαντέλας αυτής είναι η δαντέλα της Αλανσόν, του Αρζανάν και η διακοσμημένη με τριαντάφυλλα.
Οι δαντέλες που κατασκευάζονται με το πλέξιμο μικρών κόμπων λέγονται δαντέλες βελονακιού (κν. αζούρ). Το νήμα που χρησιμοποιείται για αυτές είναι καλό στριμμένο και στιλπνό (κορδονέτο).
Το βελονάκι είναι από ατσάλι με πάχος ανάλογο με το είδος της δαντέλας.
Ανάμεσα στους κόμπους παρεμβάλλεται μπαμπάκι για το σχηματισμό των ανάγλυφων παραστάσεων της δαντέλας. Το πραγματικό αζούρ είναι της Ιρλανδίας.
Άλλα είδη δαντέλας είναι η δαντέλα «χηλεύματος» (κν. τρικό) και η ιστόπλεκτη (αργαλειού).
Comments